The factors contributing to educational opportunity inequality can be divided into five dimensions: economic, societal, geographical/regional, biological, and political. This inequality not only restricts individuals' access to basic educational rights but also hinders other fundamental rights throughout their lives. Prioritizing educational opportunity equality, improving the quality of education, and narrowing performance gaps between regions and school types are crucial for the broader population. Variability in school quality can lead to disparities among students. Student performance differentials often arise from family structures and socio-economic conditions). Furthermore, these performance differences can be directly linked to the unique pedagogical approaches and educational strategies a school adopts. Consequently, choosing schools that uphold high pedagogical standards can profoundly influence student success in a favorable manner. This research aimed to investigate the variation in student distribution across faculties and fields in higher education based on social class criteria. The study employed a survey research method. The sample comprised 1,052 students from various departments/programs at Kırşehir Ahi Evran University during the spring term of the 2022-2023 academic year. Data were collected online using the “Determinants of Higher Education Access Survey” developed by Bülbül (2021) and a “Demographic Information Form” designed by the researcher. The SPSS 27 software and the Chi-Square test were used to determine if the students' characteristics and opinions varied by faculty/field of study. The findings suggest that factors such as parents' educational level, professions, family income, the type and quality of high school attended, high school guidance, and resources available during university preparation (e.g., tutoring and private lessons) significantly influence students' distribution across faculties and fields in higher education.

Equality of opportunity, access to higher education, higher education

Eğitimde fırsat eşitsizliğinin sebeplerini ekonomik, toplumsal, coğrafi/bölgesel, biyolojik ve politik olmak üzere beş boyutta ele alınabilir. Ortaya çıkan bu eşitsizlik durumu sadece bireylerin temel eğitim haklarına tam anlamıyla erişememeleriyle sınırlı kalmayıp, yaşamları boyunca diğer temel hakların kullanımında da engellere yol açar. Eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması, eğitim kalitesinin artırılması ve bölgeler ile okul türleri arasındaki başarı farklarının azaltılması toplumların geneli için halen büyük bir önem taşımaktadır. Okulların nitelik açısından farklılaşması öğrenciler arasında eşitsizliğin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Öğrencilerin performanslarındaki farklılığın oluşmasında bireylerin aile yapıları ile içerisinde bulundukları sosyo-ekonomik durumlar da etkilidir. Öğrenci performansındaki farklılıklar, okulun benimsediği özel pedagojik yaklaşımlar ve eğitsel stratejilerle doğrudan ilişkilendirilebilir. Bu bağlamda, yüksek pedagojik standartlara sahip okulların seçilmesi, öğrenci başarısını önemli ölçüde pozitif yönde etkileme potansiyeline sahiptir.Bu araştırma, yükseköğretimde öğrencilerin fakültelere ve alanlara dağılımının toplumsal sınıf ölçütlerine göre nasıl farklılık gösterdiğini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama deseni kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2022-2023 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Kırşehir Ahi Evran Üniversitesinde farklı bölüm/programlarda öğrenim gören 1052 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veriler Bülbül (2021) tarafından geliştirilen “Yükseköğretime Erişimin Belirleyicileri Anketi” ile araştırmacı tarafından geliştirilen “Demografik Bilgi Formu” aracılığıyla çevrim içi olarak toplanmıştır. Anketle elde edilen öğrenci özellikleri ve görüşlerinin öğrenim görülen fakülte/alanlara göre farklılaşıp farklılaşmadığını test edebilmek için SPSS 27 programı ve ‘Ki-Kare’ testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin yükseköğretimde öğrencilerin fakülte ve alanlara dağılımlarında anne ve babanın eğitim düzeyinin, mesleğinin, ailenin gelir düzeyinin, öğrenim görülen lisenin türünün ve niteliğinin, lisede yapılan yönlendirmenin, üniversite hazırlık sürecinde elde ettikleri olanakların (dershane, özel ders) etkili olduğu belirlenmiştir.

Fırsat eşitliği, yükseköğretime erişim, yükseköğretim