HOW HAS SYSTEMS THINKING EVOLVED IN TURKISH SCIENCE EDUCATION? A SYSTEMATIC REVIEW (2015–2025)

TÜRKİYE'DE FEN EĞİTİMİNDE SİSTEM DÜŞÜNCESİ NASIL GELİŞTİ? SİSTEMATİK BİR DERLEME (2015–2025)

HOW HAS SYSTEMS THINKING EVOLVED IN TURKISH SCIENCE EDUCATION? A SYSTEMATIC REVIEW (2015–2025)

 
Author : Murat Çetinkaya  , Gamze Mercan, Zümrüt Varol Selçuk  
Type :
Printing Year : 2025
Number : 31
Page : 220-242
DOI Number: :
Cite : Murat Çetinkaya , Gamze Mercan, Zümrüt Varol Selçuk, (2025). HOW HAS SYSTEMS THINKING EVOLVED IN TURKISH SCIENCE EDUCATION? A SYSTEMATIC REVIEW (2015–2025). International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 31, p. 220-242. Doi: 10.35826/ijetsar.776.
    


Summary

This systematic review aims to examine the evolution and current landscape of systems thinking research within the field of science education in Türkiye over the past decade (2015–2025). Guided by the PRISMA 2020 framework, 22 empirical studies—including peer-reviewed journal articles and graduate theses—were analyzed through descriptive content analysis. Data were drawn from national and international databases such as the Council of Higher Education Thesis Center (CHE), ERIC, EBSCOhost, Web of Science, and Google Scholar. Findings indicate that the majority of studies employed qualitative research designs, focusing predominantly on preservice science teachers and middle school students. Thematically, systems thinking has been most commonly addressed in the contexts of sustainability, environmental education, and life cycles. However, limited attention has been paid to interdisciplinary domains such as social systems, ethical reasoning, or curriculum literacy. Additionally, the use of validated instruments remains scarce, and regional representation is largely confined to a few metropolitan areas, with notable gaps in studies conducted in rural and underrepresented regions. While interest in systems thinking in Turkish science education has grown significantly since 2019, particularly in response to national curriculum revisions, methodological diversity and depth remain limited.



Keywords

Systems thinking, science education, Türkiye, systematic review, sustainability education



Abstract

Bu sistematik derleme, 2015–2025 yılları arasında Türkiye’de fen eğitimi alanında yapılan sistem düşüncesi araştırmalarının gelişimini ve mevcut durumunu incelemeyi amaçlamaktadır. PRISMA 2020 yönergeleri doğrultusunda yürütülen çalışmada, ulusal ve uluslararası veri tabanlarından (YÖK Tez Merkezi, ERIC, EBSCOhost, Web of Science ve Google Scholar) elde edilen 22 özgün çalışma (hakemli makaleler ve lisansüstü tezler) betimsel içerik analiziyle değerlendirilmiştir. Bulgular, araştırmaların büyük çoğunluğunun nitel yöntemlere dayandığını ve özellikle fen bilgisi öğretmen adayları ile ortaokul öğrencilerine odaklandığını göstermektedir. Tematik olarak ise sistem düşüncesi genellikle sürdürülebilirlik, çevre eğitimi ve yaşam döngüleri bağlamında ele alınmıştır. Ancak toplumsal sistemler, etik düşünme veya öğretim programı okuryazarlığı gibi disiplinlerarası alanlara yeterince yer verilmediği görülmektedir. Ayrıca, geçerliliği kanıtlanmış ölçme araçlarının sınırlı kullanımı ve çalışmaların çoğunlukla büyük şehirlerle sınırlı kalması, bölgesel temsiliyette dengesizlik yaratmaktadır. Her ne kadar 2019 sonrası dönemde, özellikle öğretim programı güncellemeleriyle birlikte, sistem düşüncesine yönelik ilgi belirgin şekilde artmış olsa da; yöntem çeşitliliği ve derinlik açısından henüz gelişime ihtiyaç duyulmaktadır.



Keywords

Sistem düşüncesi, fen eğitimi, Türkiye, sistematik derleme, sürdürülebilirlik eğitimi