Abstract


HAYAT BİLGİSİ, SOSYAL BİLGİLER VE FEN BİLİMLERİ ALANINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN DİSİPLİNLER ARASI ÇALIŞMALARIN İNCELENMESİ (2000-2020)

Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de 2000-2020 yılları arasında gerçekleştirilen sosyal bilgiler, hayat bilgisi ve fen bilimleri alanlarında yer alan disiplinler arası çalışmaları incelemektir. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi resmî sitesinde erişime açık olan 2000-2020 yıllarında lisansüstü tezlerden (16 adet) ve TR Dizin Ulakbim'de taranan makalelerden (22 adet) toplam 38 bilimsel çalışma bu incelemeye dâhil edilmiştir. İncelenen tüm çalışmalar; yayın yılı, yayın türü, araştırma yöntemi, örneklem grubu, veri toplama araçları, anahtar sözcükler ve çalışmalarda yer alan disiplinler arası bağların dağılımı açılarından sınıflandırılmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesiyle veriler toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizinden yararlanılarak kodlama yapılmış ve frekans değerleri sunulmuştur. Bu araştırmanın sonuçlarına göre; Sosyal bilgiler ve fen bilimleri alanlarını kapsayan çalışmaların sayıca en fazla olduğu görülmektedir. Hayat bilgisi ve fen bilimleri alanlarını kapsayan çalışmaların ise en az olduğu anlaşılmıştır. Araştırma yöntemine göre incelendiğinde; makalelerde daha çok nicel yöntem kullanılırken, tezlerde nitel araştırma yöntemlerinin tercih edildiği bulunmuştur. Karma yöntem araştırmaları her iki yayın türünde de az tercih edilmiştir. Araştırmalarda çalışma grupları incelendiğinde genellikle ilkokul öğrencileriyle, üniversite öğrencileriyle çalışıldığı görülmüştür. Yayınlarda kullanılan veri toplama araçları incelendiğinde genellikle anket formu, likert tipi ölçekler, başarı testleri, gözlem ve görüşme formları, günlükler en çok tercih edilen araçlar olmuştur. Tezlerde kullanılan anahtar sözcükler incelendiğinde; çevre, ders kitabı, öğretim programı, öğretmenler, raporlar, tutum, ölçme-değerlendirme, farkındalık ve kavram olarak farklı temalar tespit edilmiştir. Tezlerde kullanılan anahtar sözcüklerde “öğretim programı” temasına makalelerde de yer verildiği görülmektedir. 2000-2020 yılları arasında sosyal bilgiler, hayat bilgisi ve fen bilimleri alanında yapılan disiplinler arası çalışmalar arasındaki bağların ve gerçekleştirilen bütünleşmenin “öğretim programı” çerçevesinde yapıldığı görülmektedir.



Keywords

Hayat bilgisi, sosyal bilgiler, fen bilimleri, disiplinler arası





References