Abstract


ÖZERK-İLİŞKİSEL BENLİK ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİĞİ, GÜVENİRLİĞİ VE ÖZNEL ESENLİK HALİ İLE İLİŞKİSİ

Bu araştırmada; Kağıtçıbaşı’nın Özerk-İlişkisel Benlik Modeli’ne (ÖİBM) dayanan Özerk-İlişkisel Benlik Ölçeği’nin (ÖİBÖ; Kağıtçıbaşı, Baydar ve Cemalcılar, 2006) geçerlik ve güvenirlik analizleri yapıldı. Bu bağlamda, iki farklı örneklem üzerinde Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA), Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ve Cronbach Alfa güvenirlik analizi yapıldı. AFA ve DFA sonucunda, orijinalinde olduğu gibi 18 maddeden ve iki faktörden oluşan ölçek elde edildi. ÖİBÖ’nün alt faktörleri olan Özerk Benlik ve İlişkisel Benlik arasındaki korelasyonlar incelendi. Özerk Benlik ve İlişkisel Benlik puanları medeni durum ve cinsiyete göre Mann Whitney U Testi ile karşılaştırıldı. ÖİBÖ puanları üzerinde K Ortalamalar Kümeleme Analizi tekniği ile Kağıtçıbaşı’nın öne sürdüğü Özerk-Ayrık, Bağımlı-İlişkisel, Özerk-İlişkisel ve Bağımlı-Ayrık benlik modellerinin kesme puanları belirlendi. Bununla birlikte; çok boyutlu Öznel Esenlik Hali Modeli’ne (ÖEHM) dayanan Öznel Esenlik Hali Ölçeği’nin (ÖEHÖ; White, Gaines ve Jha, 2013) İngilizce’den Türkçe’ye çeviri çalışmaları, geçerlik ve güvenirlik analizleri yapıldı. AFA ve DFA sonucunda, orijinalinde olduğu gibi 35 maddeden ve yedi faktörden oluşan ölçek elde edildi. ÖEHÖ’nün alt faktörleri olan Ekonomik Güvence, Yetkinlik/Katılım, Sosyal Bağlantılar, Yakın İlişkiler, Fiziksel/Ruhsal Sağlık, Kişisel Yeterlilik/Öz-Değer ve Değerler/Yaşamı Anlamlandırma arasındaki korelasyonlar incelendi. Bütün alt faktörler arasında pozitif yönde anlamlı korelasyonlar elde edildi. ÖİBÖ’nün ve ÖEHÖ’nün alt faktörleri arasındaki korelasyonlar incelendiğinde, Özerk Benlik ile Yetkinlik/Katılım, İlişkisel Benlik ile Sosyal Bağlantılar ve Yakın İlişkiler arasında pozitif ve anlamlı korelasyonlar elde edildi. Sonuçlar literatür çerçevesinde yorumlandı ve bazı öneriler sunuldu.



Keywords

Özerklik, ilişkisellik, benlik, öznel esenlik hali, geçerlik, güvenirlik, kesme puanı





References