Abstract


SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ SOMUT KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASINA YÖNELİK İKİLEMLERİ

Somut kültürel miras insanoğlunun tarihin ilk dönemlerinden beri korumaya ve kendisinden sonraki kuşaklara aktarmaya çalıştığı maddi kültürel varlıklardır. Bu koruma anlayışı önceleri dini nedenler, alışkanlıklar ve gelenekler, güç ve kudret gösterisi gibi nedenlerle olsa da zamanla korumanın kapsamı ve niteliği değişmiştir.  Kültürel mirasın korunmasında ulusal ve uluslararası yasaların yetersiz kalması bu konuda bilinçli vatandaşların yetiştirilmesini gündeme getirmiştir. Bu noktada okul eğitiminin önemine vurgu yapılarak öğrencilerin somut kültürel miras konusunda duyarlılık kazanmaları sağlanmaya çalışılmaktadır. Bu kapsamda, somut kültürel miras kavramı ders öğretim programlarında yer almaya başlamıştır. Türkiye’de sosyal bilgiler dersinin amaçlarından biri de kültürel mirasın korunması ve geliştirilmesidir. Dolayısı ile bu dersi verecek geleceğin sosyal bilgiler öğretmenlerinin de kültürel mirasın korunmasına dair görüşlerini araştırmak önemli görülmektedir. Bu çalışmada, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının somut kültürel mirasın korunmasına ilişkin ikilemlerini incelemek amaçlanmıştır. Çalışmada, somut kültürel miras; tarihi binalar, tarihi yerler, tarihi anıtlar ve tarihi nesneler olarak ele alınmıştır. Çalışma tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın verileri 40 sosyal bilgiler öğretmen adayından toplanmıştır. Verilerin toplanmasında somut kültürel mirasın korunmasına yönelik altı farklı ikilem hikayesi kullanılmıştır. Bunların ikisi dini, ikisi ekonomik, biri etnik-milliyetçi ve biri de kişisel çıkar temelli ikilem hikâyeleridir. Veriler, yazılı yanıtlar şeklinde toplanmıştır. Verilerin analizinde frekans analizi kullanılmıştır. Sonuçlar, katılımcıların dini yapıların, kültürel çevre ve yapıların korunmasından yana olduklarını ve kendi kültürlerinin tarihi yapılarının korunmasına diğer kültürlerin yapılarından daha öncelik verdiklerini göstermiştir. Diğer yandan, katılımcıların kültürel mirasın korunmasında kişisel çıkarlar konusunda iki farklı görüşte olduklarını sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca taşınabilir, satılabilir ve itibari bir değere sahip maddi mirasların korunması konusunda katılımcıların kültürel mirasın korunması konusundaki anlayışlarının zayıfladığı görülmüştür. Katılımcıların, kültürel mirasın korunmasına yönelik kişisel çıkarlara ilişkin ikilemlerle ilgili dini değerleri vurguladıkları sonucuna ulaşılmıştır.



Keywords

Kültürel miras, somut kültürel miras, tarihi çevre, ikilemler, sosyal bilgiler öğretmen adayları





References